Wszystko co chcielibyście wiedzieć o czasie pracy kierowcy – cz. I
Czas pracy kierowcy to ta część działalności transportowej, która spędza niejednokrotnie sen z powiek zarówno przedsiębiorców jak i kierowców.
Nie ma co ukrywać temat ten dla większości osób zajmujących się transportem drogowym jest trudny i nie zrozumiały – i nie ma się co dziwić.
Znaczna część osób związana z transportem drogowym bardzo często zadaje sobie pytanie:
to ile czasu może pracować kierowca?
Oczywiście, jak się zapewne domyślacie nie ma prostej i jednoznacznej odpowiedzi. Nie będę również odosobnionym przypadkiem jeżeli odpowiem:
to zależy…
Dociekliwi jednak powinni w tym miejscu zadawać kolejne pytania, dążąc do uzyskania satysfakcjonującej ich odpowiedzi.
W niniejszej części opracowani oraz w kolejnych częściach postaram się w możliwie najprostszy sposób (chociaż nie będzie to łatwe) odpowiedzieć ile czasu może pracować kierowca i od czego uzależniona jest długość czasu pracy kierowcy oraz co wiąże się bezpośrednio z czasem pracy kierowcy.
Jednym z pierwszych pytań na które należy sobie odpowiedzieć jest:
jakie przepisy regulują czas pracy kierowcy?
Osobiście zawsze podaję trzy główne akty prawne regulujące czas prac kierowcy lub będące ściśle powiązane z czasem pracy kierowcy.
I tak według mojej osobistej klasyfikacji należą do nich:
- Ustawa o czasie pracy kierowców,
- Kodeks pracy,
- Rozporządzenie 561/2006 (lub/i AETR).
Uwaga!!! kolejność wskazanych aktów prawnych nie jest przypadkowa.
Dlaczego?
Dzieje się tak dlatego, że ustawa o czasie pracy kierowców jest regulacją szczególną w stosunku do przepisów Kodeksu pracy. Jeżeli jakaś kwestia nie jest uregulowana w ustawie o czasie pracy kierowców dopiero wówczas zastosowanie ma Kodeks pracy.
Dlaczego przepisy rozporządzenia 561/2006 (lub/i AETR) nie są na pierwszym miejscu, skoro kierowcy podczas codziennej pracy stosują te przepisy w pierwszej kolejności – użytkując chociażby tachograf?
Dzieje się tak dlatego, że przepisy rozporządzenia 561/2006 (lub/i AETR) regulują kwestie dotyczące:
- czasu prowadzenia pojazdu,
- przerw i
- okresów odpoczynku kierowców.
Zatem przepisy te regulują „czas pracy kierowcy” w ujęciu węższym niż ustawa o czasie pracy kierowców i kodeks pracy (szerzej będzie o tym mowa w kolejnych częściach).
Kogo zatem dotyczą przepisy ustawy o czasie pracy kierowców, kogo kodeksu pracy, a kogo rozporządzenia 561/2006 (lub/i AETR)?
Odpowiadając na to pytanie zmienię nieco kolejność aktów prawnych.
Kodeks pracy – dotyczy kierowców zatrudnionych wyłącznie na podstawie umowy o pracę.
Ustawa o czasie pracy kierowców dotyczy:
- kierowców zatrudnionych na podstawie umowy pracę,
- kierowców – przedsiębiorców którzy osobiście wykonują przewozy drogowe – przedsiębiorca sam kieruje pojazdem,
- kierowców niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących na jego rzecz przewozy drogowe – np. kierowca wykonuje pracę polegającą na kierowaniu pojazdem na podstawie umowy zlecenia.
Rozporządzenie 561/2006 (lub/i AETR) dotyczy natomiast wszystkich kierowców (niezależnie od stosunku prawnego łączącego takiego kierowcę z przedsiębiorstwem), w tym także w niektórych przypadkach kierowców wykonujących niehandlowe przewozy – przewozy prywatne.
Wystarczającym do zastosowania przepisów rozporządzeni 56/2006 (lub/i AETR) jest fakt, że osoba jest kierowcą i prowadzi pojazd który jest używany do przewozu rzeczy lub osób i porusza się chociażby w części po drodze publicznej. Warunkiem koniecznym jest także to, że do takiego rodzaju pojazdu lub przejazdu ma zastosowanie to rozporządzenie (o wyłączeniach z stosowani przepisów rozporządzenia 561/2006 będzie mowa w kolejnych częściach).
Podsumowując pierwszą część należy wskazać, że to ile czasu może pracować kierowca będzie w pierwszej kolejności uzależnione od tego czy jest kierowcą wykonującym:
pracę na podstawie umowy o prace,
pracę na podstawie np. umowy zlecenia,
pracę jako przedsiębiorca osobiście wykonującym przewozy drogowe,
przewóz niehandlowy – prywatny,
a w konsekwencji czy zastosowanie będą miały przepisy:
ustawy o czasie pracy kierowców, kodeksu pracy i rozporządzenia 561/2006 (lub/i AETR),
tylko ustawy o czasie pracy kierowców i rozporządzenia 56/2006 (lub/i AETR),
wyłącznie rozporządzenia 56/2006 (lub/i AETR).