Badanie trzeźwości pracowników – nowe zasady - informacje ogólne

Nowelizacja kodeksu pracy wprowadzona 21 lutego 2023 roku dotyczy regulacji obowiązków związanych z badaniem trzeźwości i obecności środków odurzających u pracowników. Nowe przepisy mają szczególne znaczenie dla przedsiębiorstw transportowych, które są narażone na ryzyko spożywania alkoholu przez kierowców w trakcie pracy. Pracodawcy mają teraz możliwość przeprowadzania prewencyjnych kontroli, ale muszą przestrzegać określonych zasad.

Zasady kontroli trzeźwości pracowników

Kontrola trzeźwości pracowników powinna odbywać się w sposób nienaruszający ich godności i innych dóbr osobistych. Zaleca się przeprowadzanie kontroli w osobnym pomieszczeniu bez udziału innych zatrudnionych. Pracodawca musi również przestrzegać zasady zakazu dyskryminacji przy przeprowadzaniu kontroli. Badania trzeźwości należy przeprowadzać za pomocą urządzeń kalibrowanych lub wzorcowanych, które nie wymagają badania laboratoryjnego.
Nowe przepisy precyzują także kwestie dotyczące sposobu przeprowadzania kontroli. Na przykład, kontrola wydychanego powietrza można przeprowadzić za pomocą analizatora wydechu metodą spektrometrii w podczerwieni lub utleniania elektrochemicznego. Istnieją również szczegółowe wytyczne dotyczące częstotliwości i czasu oczekiwania przed kontrolą.

Zasadność kontroli trzeźwości

Wprowadzenie kontroli trzeźwości lub obecności środków odurzających u pracowników powinno być oparte na ustaleniach zawartych w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub obwieszczeniu pracodawcy. Pracodawca musi również poinformować zatrudnione osoby o wprowadzeniu kontroli przynajmniej 2 tygodnie wcześniej i dostarczyć im informacje na piśmie o sposobie przeprowadzania kontroli. Niedopuszczenie osoby zatrudnionej do pracy po spożyciu alkoholu może skutkować karą porządkową lub innymi środkami dyscyplinarnymi dla pracownika. Organ uprawniony do ochrony porządku publicznego może przeprowadzić badanie krwi lub moczu, jeśli inne metody nie są możliwe lub zatrudniony odmawia poddania się kontroli. Ważne jest również zachowanie ochrony danych osobowych pracowników w związku z kontrolą trzeźwości. Pracodawca może przetwarzać informacje o badaniu jedynie w celu ochrony życia, zdrowia lub mienia i przechowuje je przez ograniczony okres czasu.